Samen leven

In het algemeen vinden inwoners dat ze in een prettige buurt wonen (rapportcijfer 7,9) en dat buurtgenoten prettig met elkaar omgaan (74%). Ook de omgang tussen verschillende groepen wordt vaak als prettig ervaren. Zo geven inwoners aan dat jongeren en ouderen (66%), bevolkingsgroepen van verschillende herkomst (64%) en studenten en overige inwoners (62%) prettig met elkaar omgaan. Verder voelt ruim de helft (60%) van de inwoners zich thuis bij buurtgenoten. Minder inwoners vinden dat ze in een gezellige buurt met veel saamhorigheid wonen: 37% is het eens met deze stelling. In de dorpen zien we hoogste scores, en lagere scores zijn te zien in wijken waar veel jongeren wonen. Zij zijn veelal minder op de buurt gericht en meer op hun leeftijdgenoten. Verder zien we lagere scores in de wijkvernieuwingswijken. Bij samen leven kunnen mensen ook last van elkaar hebben: informatie over overlast is te vinden onder veiligheid.

Uit de enquête leefbaarheid blijkt ook dat het vertrouwen in de gemeente is toegenomen. In 2022 had 30% van de inwoners vertrouwen in hoe de gemeente werd bestuurd. In 2024 is dit gestegen naar 37%. De helft van de inwoners vindt dat ze voldoende informatie krijgen van de gemeente over plannen en besluiten in hun buurt. Naast het krijgen van informatie is ook gevraagd of inwoners vinden dat ze voldoende hun mening kunnen geven over de plannen en besluiten van de gemeente in hun buurt. Hier ligt het gemeentelijke gemiddelde lager: iets meer dan een derde (36%) van de inwoners is het eens met deze stelling. Er zijn grote verschillen tussen de wijken/gebieden. In de dorpen zien we bijvoorbeeld veel lage scores, vooral in Ten Boer.

Links

• cijfers per wijk in Gronometer, de buurtmonitor van de gemeente Groningen
• voor de verschillen tussen wijken/gebieden zie ook de wijkkompassen.

% inwoners van 18 jaar en ouder dat zegt in een gezellige buurt te wonen met veel saamhorigheid, 2024

Percentage inwoners wat vertrouwen heeft in de wijze waarop de gemeente wordt bestuurd per wijk, 2024

Mening van de inwoners over diverse aspecten van de gemeente, 2022 en 2024

De overgrote meerderheid van de inwoners van de gemeente Groningen vond in 2024 dat hij of zij in een prettige buurt woonachtig is: 87%. Sinds de aanvang van deze metingen in 1996 hebben deze scores altijd boven de 90% gelegen. De grootste uitschieters in negatieve zin op dit terrein zijn De Hoogte en Vinkhuizen respectievelijk 64% en 69% van de inwoners zegt in een prettige buurt te wonen. De scores in deze wijken laten binnen de afgelopen periode ook een ongunstige ontwikkeling zien.

Er blijkt een duidelijke samenhang te zijn tussen de mate waarin men de eigen woonbuurt als prettig ervaart en de mate waarin men aangeeft gehecht te zijn aan deze woonbuurt. Wel is men over dit laatste doorgaans minder uitgesproken en liggen de percentages gemiddeld genomen wat lager. Gemeentelijk gaf 67% van de inwoners in 2024 aan gehecht te zijn aan de eigen woonbuurt, in 2020 was dit 65%.

Voor de verschillen tussen de buurten en wijken zie de buurtmonitor Gronometer

Buurtbinding algemeen

Bewoners (18 jaar e.o.) over het wonen in de buurt (ontwikkeling 2020-2024)

Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt in een prettige buurt te wonen: percentage inwoners dat als rapportcijfer een 7 of hoger geeft, ontwikkeling 2020-2024

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt zich gehecht te voelen aan de eigen buurt (ontwikkeling 2020-2024)

Om een beeld te krijgen van de mate van sociale samenhang in buurten, wijken of dorpen, en van de ontwikkeling ervan, wordt op basis van waarderingen en percepties van buurtbewoners rond een viertal items een schaalscore afgeleid. In 2024 bedroeg deze score voor de nieuwe gemeente Groningen een 6,0, net als in voorgaande jaren.

Op het niveau van buurten, wijken en dorpen zijn wel verschillen te ontdekken, zo vallen de schaalscores in de Binnenstad en de Hoogte lager uit, gevolgd door Vinkhuizen. De hoogste schaalscores zien we in de Dorpen-oost, in Glimmen-Noordlaren-Onnen en in Meerstad. Als voorbeeld hebben we de percentages van 'saamhorigheid in de buurt' genomen.

Ook hebben we gekeken naar de woonduur van de inwoners in de buurt en in de gemeente als geheel. Hier zien we de laagste percentages in de Binnenstad en de wijken er om heen en de hoogste percentages in de nieuwe wijken en de dorpen.

Voor een volledig overzicht van de cijfers per buurt, wijk of dorp kunt u het buurtinformatiesysteem Gronometer raadplegen.

Sociale samenhang, verschillende elementen

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt dat buurtgenoten elkaar nauwelijks kennen (oneens) , die aangeven dat er veel saamhorigheid is en die zich thuis voelen in de buurt en prettige omgang in de buurt, 2020-2024

Schaalscore sociale samenhang, wijken vergeleken, 2024

Woonduur van de inwoners van de wijken, aantal inwoners dat 10 jaar in dezelfde woning woont, in dezelfde buurt en in de gemeente, 2022

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt in een gezellige buurt te wonen met veel saamhorigheid (ontwikkeling 2020-2024)

Een item binnen de samengestelde indicator ‘sociale samenhang’ is de mate waarin mensen ervaren dat buurtgenoten prettig met elkaar omgaan (zie ook het beleidsthema 'sociale binding en - cohesie'). Naast deze indicator wordt in onze monitor specifiek ingegaan op de omgang tussen verschillende bevolkingsgroepen binnen de eigen woonbuurt, wijk of dorpskern. Ook is gekeken naar de mate waarin bewoners het gevoel hebben gehad gediscrimineerd te worden, waarbij dit discrimineren verschillende grondslagen kan hebben.

Het merendeel van de inwoners van de gemeente Groningen geeft aan dat de mensen in de eigen woonbuurt over het algemeen prettig met elkaar omgaan; in 2024 gaf 74% van de volwassenen dit aan. In de nieuwe uitbreidingwijken en de dorpen liggen de percentages doorgaans bovengemiddeld hoog, in de voor- en naoorlogse stadswijken liggen de percentages veelal wat lager.

Gemeente breed geeft 64% van de volwassenen aan dat de omgang tussen mensen met een verschillende etnische achtergrond goed is. De ontwikkeling tussen 2018 en 2024 is gunstig, van 52% naar 64%.

De waardering van de omgang tussen studenten en overige inwoners is in 2024 62% van de volwassenen die deze onderlinge omgang als goed bestempelde, dit is een hoger percentage dan in 2020 en 2022, toen 57%. De meest ongunstige scores op dit terrein zijn te constateren in Vinkhuizen en Beijum met percentages beneden de 50%. In de Dorpen-oost, Helpman/Coendersborg en Buitenhof/de Kring zijn de percentages het gunstigst (gemiddeld 74-75%).

Voor een volledig overzicht van de cijfers per buurt, wijk of dorp kunt u het buurtinformatiesysteem Gronometer raadplegen.

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt dat inwoners in de buurt op een prettige manier met elkaar omgaan, naar groep buurtgenoten (ontwikkeling 2020-2024)

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt dat buurtgenoten in deze buurt goed met elkaar omgaan naar wijk(ontwikkeling 2020-2024)

In 2024 heeft 11 procent het gevoel gehad in de afgelopen 12 maanden wel eens gediscrimineerd te worden. In 2018 was dit 9 procent. Ongeveer deze helft van de mensen gaf aan dat dit zich onder meer voordeed in de eigen woonbuurt. De verschillen per wijk en buurt lopen uiteen van 0-1% dat zich gediscrimineerd voelt in Hoornsepark/Piccardthof en de Dorpen-oost tot 11% in Vinkhuizen en de Hoogte. In de Binnenstad is dit percentage 10%. Waar het gaat om de grondslag van discriminatie worden gemeentelijk de ‘huidskleur of culturele achtergrond’ en ‘leeftijd’ iets vaker genoemd.

Ervaren discriminatie in de buurt

Laatst aangepast: 07-06-2023

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt zich in de afgelopen 12 maanden wel eens gediscrimineerd te hebben gevoeld in de eigen buurt (ontwikkeling 2018-2022)

% Bewoners dat discriminatie ervoer, naar aard van discriminatie, op het totaal aantal bewoners (18 jaar e.o., 2024)

Maatschappelijk actief en betrokken gaat over actieve inzet voor de buurt.

Dit gebeurt omdat men zich medeverantwoordlijk voelt voor de buurt, 85% van de inwoners voelt zich medeverantwoordelijk voor de buurt. Dit uit zich door bijvoorbeeld een oogje in het zeil te houden bij buren als ze afwezig zijn, 72% doet dit. Of door buurtgenoten te helpen bij ziekte of handicap, dit heeft 32% van de inwoners gedaan in 2024.

Ook uit dit zich door zich letterlijk actief in te zetten voor de buurt als vrijwilliger, dit doet 9% van de inwoners in 2024.

Medeverantwoordelijk voelen - wijken in de tijd

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt zich (mede) verantwoordelijk te voelen voor de leefbaarheid van de eigen woonbuurt (ontwikkeling 2020-2024)

Het aandeel bewoners (18 jaar e.o.) dat aangeeft dat buurtgenoten een oogje in het zeil (willen) houden bij afwezigheid van bijvoorbeeld de eigen buren bedraagt in 2024 72%. Met name in de de wijken in en rond het centrum scoren beduidend lager, zo ligt dit percentage in de Binnenstad-oost op 53%. De bevolkingssamenstelling (veel studenten) en bijbehorende leefstijl, maar ook de relatief hoge verhuismutaties in deze gebieden, werken in deze cijfers door. Men kent hier de eigen buren en buurtgenoten vaak maar beperkt en men is ook meer stedelijk dan wijk georiënteerd.

De indicator ‘medeverantwoordelijkheid’ geeft een indicatie over de mate waarin bewoners zich zelf medeverantwoordelijk voelen over de mate van leefbaarheid van de eigen woonomgeving. De stedelijke trend laat over de periode van 1996 tot en met 2016 een behoorlijk stabiel beeld zien (iets boven de 80%). De laatste jaren is dit percentage omhoog gegaan tot rond de 85%. Op het niveau van buurten en wijken zijn grotere schommelingen waar te nemen in de bijbehorende trends, ook zien we ook hier de onderlinge verschillen tussen buurten en wijken in de stad. De Binnenstad gevolgd door de Professorenbuurt en De Hoogte, blijven op dit terrein achter in de scores.

Oogje in het zeil - wijken in de tijd

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt buurtgenoten te hebben die een oogje in het zeil willen houden bij afwezigheid (ontwikkeling 2020-2024)

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt buurtgenoten te hebben die een oogje in het zeil willen houden bij afwezigheid naar leeftijdsgroep, 2024

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt een buurtgenoot geholpen te hebben bij ziekte of handicap, wijken vergeleken, 2020-2024

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt een buurtgenoot geholpen te hebben bij ziekte of handicap, naar leeftijdsgroep, 2024

In 2024 gaf 26 procent van de inwoners aan zich actief te hebben ingezet voor de eigen woonbuurt. Het merendeel van deze groep deed dit in de vorm van het leveren van een bijdrage aan het verhogen van aspecten die te maken hebben met de leefbaarheid in de eigen woonbuurt, -wijk of het dorp, ook het doen van vrijwilligerswerk wordt veelvuldig genoemd.

Ruim de helft van de mensen dat heeft aangegeven actief te zijn geweest, deed dit minstens één keer per maand. Vrijwel een ieder van de al actieve groep geeft tevens aan zich in de toekomst ook actief te willen blijven inzetten. Ongeveer een derde van de mensen die heeft aangeven zich (nog) niet actief te hebben ingezet voor de eigen woonbuurt, geeft aan dit in de toekomst wel (af en toe) te willen gaan doen.

Binnen de gemeente zijn er wel duidelijke verschillen te zien in de mate waarin bewoners actief zijn ten behoeve van de eigen woonbuurt. Zo is het percentage participerende personen op dit terrein in de Binnenstad-oost lager (16%), ook in de typische studentenwijken zien we doorgaans percentages die beneden het gemiddelde liggen. In de dorpskernen en latere uitbreidingswijken aan de rand van de stad is het aandeel actieve bewoners bovengemiddeld hoog.

Actief in de buurt

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt zich in de afgelopen 12 maanden actief te hebben ingezet voor de eigen woonbuurt (ontwikkeling 2020-2024)

% Inwoners van 18 jaar en ouder dat zich actief heeft ingezet voor de buurt naar de wijze van inzetten, 2024

% Actieve bewoners (18 jaar e.o.), die zich actief hebben ingezet voor de eigen woonbuurt naar frequentie (2024)

Ongeveer 31% van de bewoners (18 jaar e.o.) geeft aan (wel eens) vrijwilligerswerk te doen, 14 procent doet dit minstens 1x per week. Wanneer we over een langere periode kijken, zien we dat het aandeel stadjers dat vrijwilligerswerk doet licht is gestegen. De stedelijke spreiding laat maar beperkte verschillen zien, in Ten Boer, Haren en de nieuwe uitbreidingswijken aan de rand van de stad ligt het percentage vrijwilligers hoger dan stedelijk. Meerstad is hierop een uitzondering.

Vrijwilliger voor de buurt is al jaren 9% van de inwoners. Hier zien we grote verschillen per buurt, de percentages variëren van 4-5% in de Binnenstad en buurten rond de binnenstad, hier wonen veel studenten. In Ten Boer en Glimmen-Onnen-Noordlaren zijn deze percentages met 26% het hoogste.

Vrijwilligers

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt (wel eens) vrijwilligerswerk te doen voor de buurt, buurten, 2024

% Bewoners (18 jaar e.o.) dat zegt (wel eens) vrijwilligerswerk te doen naar frequentie, 2024

Van alle inwoners van 18 jaar en ouder geeft 21% aan in de afgelopen 12 maanden (wel eens) mantelzorg te hebben verleend (2024). Hoewel dit aandeel de afgelopen jaren redelijk stabiel is gebleven, zien we in bepaalde buurten en wijken wel lichte verschuivingen. Bij de uitsplitsing naar buurten en wijken in de stad valt te constateren dat in de gebieden waar het aandeel jongeren dan wel studenten hoger is, het aandeel bewoners dat mantelzorg heeft verleend lager is.

Uit cijfers van 2020 blijkt dat verreweg de meeste personen die mantelzorg hebben verleend, dit aan een familielid was buiten het eigen gezin, gevolgd door een familielid binnen het eigen gezin. Het aandeel personen dat mantelzorg heeft verleend aan een vriend of bekende of aan een buurman of -vrouw is summier, bij beide items geldt dat 2% van de inwoners dit doet.
Het grootste deel van de personen dat mantelzorg heeft verleend (72%), deelde de zorg met anderen en deed dit of korter dan 6 maanden (26%) of juist al 5 jaar of langer (30%). Van de personen die mantelzorg hebben gegeven in de afgelopen 12 maanden geeft 69% aan dit ook nog steeds te doen. Bijna de helft hiervan besteedt hier gemiddeld minder dan 4,5 uur per week aan, ongeveer 13% besteedt hier gemiddeld meer dan 20 uur per week aan. Vragen over hoe lang mantelzorg is gegeven en aan wie zijn na 2020 niet meer gesteld.

Waar het gaat om overbelasting geeft 38% van de mantelzorgers aan zich niet of nauwelijks belast te voelen (2024), 21% geeft aan zich tamelijk zwaar tot overbelast te voelen. Gezien de responsafname bij de bovenstaande specificering zijn hier geen representatieve uitsplitsingen op buurt- of wijkniveau te doen.

Mantelzorg geven

Percentage inwoners van 18 jaar en ouder dat mantelzorg verleent naar buurt, 2024

% Mantelzorgers (18 jaar e.o.) naar mate van ervaren belasting bij het verlenen van mantelzorg, 2024