Klimaat, onderhoud en inrichting openbare ruimte
De verwachting is dat we vaker extreem weer zullen ondervinden (zie KNMI klimaatverwachting). Af en toe merken we nu al wat gevolgen daarvan zijn. In de maand november 2023 viel op dat er veel meldingen openbare ruimte waren over verzakkingen die ontstaan of groter worden door de vele regen. Het gaat dan om trottoirs, rond putten (kolken) en riolering en zinkgaten. Verder loopt er water naar binnen in garageboxen en kelders.
Ook zeer warm weer zal vaker voorkomen. Het kaartje hieronder laat zien dat de hitte-eilanden niet alleen dichtbebouwde woonwijken zijn. We herkennen grote oppervlakken zonder begroeiing, zoals parkeerterreinen en bedrijventerreinen. Hittestress heeft effecten op de gezondheid van met name ouderen en kleine kinderen.
De inrichting van de woonomgeving met bijvoorbeeld groen wordt steeds belangrijker voor de leefbaarheid van wijken. We zien stabiele cijfers bij de waardering van de inwoners hiervoor. De aanwezigheid van groenvoorzieningen oogst met 75% de meeste tevreden inwoners. Over de nabijheid van sport- en spelplekken in de openbare ruimte zijn evenveel inwoners tevreden als in vorige meetjaren. Van deze plekken kan men alleen of samen gratis gebruik maken. Ze vormen daarmee een aanvulling op de sportzalen en -velden.
Links:
- Verschillen tussen de wijken kunt u vinden in de wijkkompassen.
- Tevredenheid over de aspecten van openbare ruimte per wijk: buurtinformatie op Gronometer
- Zie voor gegevens over hittestress en wateroverlast: duurzaamgroningen.nl
Meldingen openbare ruimte
Groei van aantallen meldingen Openbare ruimte (aantal in 2023), index 2021=100
bron: gemeente Groningen
Hittestress
Percentage oppervlak met sterke of extreme hittestress per wijk: de lokale gevoelstemperatuur zal in 2050 sterk of extreem hoger zijn dan de temperatuur in het buitengebied
Hittestress is een “aandoening veroorzaakt door extreme hitte", die zich uit in diverse lichamelijke klachten, waarbij mensen en dieren warmte niet kwijt kunnen. Hittestress komt vooral voor in steden. De lokale gevoelstemperatuur zal in 2050 sterk of extreem hoger zijn dan de temperatuur in het buitengebied volgens berekening Tauw
bron: berekeningen (Tauw)
Tevredenheid over groen in de buurt
Percentage inwoners van 18 jaar en ouder dat tevreden is over de aanwezigheid van openbaar groen in de buurt, 2024
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Percentage inwoners van 18 jaar en ouder dat tevreden is over de aanwezigheid van openbaar groen in de buurt, gemeente totaal, 2018-2024
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Inleiding: Tevredenheid over de openbare ruimte
Net iets meer dan de helft van de grond in de gemeente Groningen wordt agrarisch gebruikt; 54 procent. Logischerwijs wonen de meeste inwoners in delen van de gemeente waar veel grond wordt gebruikt voor wonen. Dit geldt voor 15 procent van de grond.
Waar gemiddeld 74 procent van de inwoners tevreden is over de aanwezigheid van groen in zijn woonwijk, is dit percentage in de Oosterpoort en in de buurten in het Centrum aanmerkelijk lager, minder dan 50 procent.
Gemiddeld 63 procent van de inwoners is tevreden over de aanwezigheid van mogelijkheden voor sport, spel en beweging in de openbare ruimte. Over de aanwezigheid van straatmeubilair zoals prullenbakken, bankjes, straatverlichting en dergelijke is gemiddeld 55 procent van de inwoners tevreden.
Elders op deze site zijn andere elementen in de inrichting van de woonomgeving te vinden, zoals de aanwezigheid van plekken waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten en parkeergelegenheid.
Bodemgebruik naar functie
Bodemgebruik naar functie, in hectares en in procenten, 2017
De functies:
Verkeersterrein: Spoor- en wegverkeersterrein
Bebouwd terrein: Wonen, detailhandel en horeca, openbare- en sociaal culturele voorzieningen, bedrijventerreinen
Semi-bebouwd terrein: Stortplaatsen, wrakkenopslag, begraafplaatsen, bouwterreinen en semi verhard overig terrein
Recreatieterrein: Parken, sportterreinen, volkstuinen en recreatief terrein
Agrarisch terrein: Inclusief terreinen voor glastuinbouw
Bos en open natuurlijk terrein: Bos, zowel droog- als nat natuurlijk terrein
Cijfers uit 2017 waarbij de hectares uit de voormalige gemeenten Groningen, Haren en Ten Boer zijn samengevoegd. In totaal is het oppervlakte van de gemeente 19.800 hectare waarvan bijna 1.200 ha water.
bron: CBS
Groenvoorzieningen
Percentage volwassen inwoners dat zegt (zeer) tevreden te zijn over de aanwezigheid van groenvoorzieningen, zoals grasveldjes, bomen en parken, in of nabij de eigen buurt, 2020-2024.
De laagst scorende wijken vergeleken met de gemeente en met de hoogst scorende wijken.
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Voorzieningen
Percentage volwassen inwoners dat zegt (zeer) tevreden te zijn over de aanwezigheid van voorzieningen als winkels, straatmeubilair en openbaar vervoer in de eigen buurt, 2020-2024.
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Sport- en spelplekken
Percentage volwassen inwoners dat zegt (zeer) tevreden te zijn over de aanwezigheid van voorzieningen om te sporten en bewegen, 2020-2024.
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Inleiding: beheer en onderhoud
De Enquête leefbaarheid 2024 laat zien dat de tevredenheid over het schoonhouden van de woonomgeving toe is genomen ten opzichte van de metingen van 2020 en 2022, rond de 65 procent is tevreden. Er zijn wel grote verschillen tussen de wijken, in Hoogkerk, en de Hoogte is men het minst tevreden en in De Hunze/Drielanden/Ruischerwaard en Hoornsepark/Piccardthof is de grootse groep tevreden.
Twee maal per jaar is er een inwonersenquête over de openbare ruimte* waarbij aan de hand van objectieve criteria de ruimte beoordeeld wordt. De verschillen tussen de wijken in 2024 varieerden in het algemeen oordeel over de wijk van 91 procent voldoende tot goed in Meerstad tot 54 procent in Vinkhuizen en Helpman/Coendersborg, gemiddeld in de gemeente 73 is procent voldoende tot goed beoordeeld. De staat van onderhoud van de openbare ruimte hangt sterk samen met vandalisme en verloedering. Ook de staat van de woningen in een buurt beïnvloeden het beeld dat de buurt geeft.
*BORG: Beheer Openbare Ruimte Groningen
Schoonhouden van de woonomgeving
Schoonhouden van de woonomgeving, de slechtst scorende wijken vergeleken met het gemeentelijk gemiddelde, 2020-2024.
Percentage van de inwoners dat tevreden is over het schoonhouden van de woonomgeving
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Onderhoud in de gemeente
Indicator onderhoud, de wijken vergeleken, 2024
Samengestelde indicator: Samengesteld uit het onderhoud en schoonhouden van wegen, fietspaden en trottoirs, van het groen en van het straatmeubilair.
De best scorende wijken zijn de Oranje/Noorderplantsoenbuurt en de Schilderswijkk/Kostverloren. Het slechts beoordeeld wordt Ten Boer.
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Onderhoud van het straatmeubilair en het groen
Het onderhoud van straatmeubilair en het groen 2020-2024.
Onderhoud straatmeubilair, verlichting en speeltoestellen.
Percentage van de inwoners dat tevreden is over het onderhoud van het openbaar groen in de buurt en over het straatmeubilair zoals bankjes en prullebakken, de speeltoestellen en de straatverlichting en de wegen en paden.
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Oordeel BORG
In hoeverre voldoet de woonomgeving aan de criteria op het gebied van 'schoon' en 'heel'. en wat is het algemeen oordeel van de bevolking over het onderhoud van de buurt 2019-2024
Het oordeel van de woonomgeving door het burgerschouwpanel.
BORG staat voor Beheer Openbare Ruimte Groningen. De percentages zijn weergegeven van de inwoners die minimaal een voldoende geven op de aspecten schoon, heel en als algemeen oordeel.
bron: OIS, onderzoek Beheer Openbare Ruimte Groningen (BORG)
Woonomgeving: algemeen oordeel
Wat is het algemeen oordeel van het onderhoud van de woonomgeving? De gebieden met de hoogste en de gebieden met de laagste waardering vergeleken met het gemiddelde van de gemeente, 2024
De percentages zijn weergegeven van de inwoners die minimaal een voldoende geven als algemeen oordeel.
bron: OIS, onderzoek Beheer Openbare Ruimte Groningen (BORG)
Toelichting: verloedering en vandalisme
Sinds 2009 is het aantal aangiften van vernielingen vrijwel continu gedaald. Alleen tussen 2015 en 2017 zien we een flinke toename. In 2018 heeft de daling weer doorgezet en de laatste drie jaar is het aantal aangiften bij de politie lager dan ooit.
In de enquête leefbaarheid zien we sinds 2008 een continue daling van het percentage inwoners dat vindt dat vernielingen vaak voorkomen in hun woonbuurt; van 29 tot 8 procent in zestien jaar tijd. Vergelijken we 2024 met 2022 dan is de totale verloedering in de gemeente afgenomen. Er zijn wel verschillen tussen de wijken en tussen de verschillende vormen van verloedering.
Vandalisme en verloedering hangen sterk samen met de staat van onderhoud van de openbare ruimte.
Verloedering: de onderwerpen vergeleken
Percentage volwassen inwoners dat vindt dat bepaalde vormen van verloedering vaak voorkomen in de buurt, 2018-2024
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Verloedering, wijken vergeleken
Verloederingscijfers wijken (hoger = slechter), 2024
Het verloederingscijfer is een samengestelde schaalscore en is opgebouwd uit een drietal items: % zwerfvuil/vuildumping, vaak, bekladdingen, vaak en % vernielingen, vaak.
In de figuur worden de wijken met volgens de inwoners de meeste en die met de minste verloedering in 2024 vergeleken met de gemeente.
Verloedering: 0-10, hoe hoger, hoe meer zwerfvuil, grofvuildump, vernieling, bekladding
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Vandalisme
Aantal aangiften bij de politie van vernieling en zaakbeschadiging, 2014-2023
We zien een gestage afname van het aantal aangiften verloedering en zaakbeschadiging. De meeste aangiften zien we in het Centrum 213 in 2023, bijna 20 procent van het totaal aantal. De aantallen in de grafiek zijn inclusief Haren, Ten Boer en Meerstad.
bron: Politie, Eenheid Noord-Nederland
Inleiding: Klimaat
Tot 60 procent van de inwoners had in 2022 soms of vaak last van extreem weer in de vorm van hitte (59%), harde wind (52%) droogte (40%), regen (26%) of overstroming (6%), zo blijkt uit de Enquête Leefbaarheid 2022. Ten opzichte van 2020 zijn al deze percentages toegenomen, behalve last van hitte.
Bijna driekwart (72%) vindt dat regenwater snelt wegloopt in zijn woonbuurt.
Cijfers per wijk zijn te vinden via de informatie over gebieden op deze site.
Voor duurzaamheid/energie en hernieuwbare energie zie thema wonen en de klimaatmonitor.
Welke waterniveaus verschillende buien kunnen veroorzaken op wegen en in panden, is te vinden via: groningenklimaatbestendig.nl.
De kaart biedt ook een blik op verwachte zwaardere buien in de toekomst.
De vergelijking van deze berekeningen met de ervaringen van de inwoners laat verschillen zien. Bewoners ondervinden minder of geen overlast van zware buien op locaties waar al maatregelen zijn genomen. Het gaat dan om bijvoorbeeld (verhoogde) drempels in panden en verbrede riolering.
Voorbeeld: wateroverlastkaart:
Ervaren overlast door extreem weer
Percentage volwassen inwoners dat overlast ervaart door extreem weer naar type extreem weer, 2020 en 2022
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Hitte stress
Percentage oppervlak met sterke of extreme hittestress per wijk: de lokale gevoelstemperatuur zal in 2050 sterk of extreem hoger zijn dan de temperatuur in het buitengebied volgens o.b.v. berekening Tauw
bron: berekeningen (Tauw)
Verkoeling vinden in de buurt, 2020 en 2022
Antwoord op de stelling: in mijn buurt zijn voldoende plekken om verkoeling te vinden bij hitte, gemeentelijk gemiddelde en de hoogste en laagste wijkwaarde.
Het laagste percentage bewoners dat het eens is met de stelling vinden we in de Oosterpoort en het hoogste percentage bij bewoners in wijk Glimmen-Onnen-Noordlaren
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Wegstromen van water
Percentage inwoners dat vindt dat water snel wegstroomt de grond of het riool in na een (hevige) regenbui, 2020 en 2022
De slechtst en de best scorende wijken vergeleken met het gemeentelijk gemiddelde.
In 2022 vonden minder mensen dat het water goed kon wegstromen na een hevige regenbui dan in 2020. Dit geldt voor bijna alle wijken.
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid
Maatregelen tegen extreem weer
Percentage inwoners die maatregelen hebben genomen tegen diverse extreem weer naar type extreem weer, 2022
bron: OIS Groningen, enquête leefbaarheid